Ο ΝΙΚΑΣ ΑΠΑΞΙΩΣΕ ΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ.......ΔΕΝ ΤΟΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ ΤΟ ΘΕΜΑ ???
Ο ΔΗΜΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΙΣΧΟΣ ΤΩΝ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΩΝ ???
από το tharrosnews.gr
Ο ΔΗΜΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΙΣΧΟΣ ΤΩΝ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΩΝ ???
από το tharrosnews.gr
Σε διαβούλευση για ένα μήνα τέθηκε από χθες η μελέτη του Δημόκριτου για το ολοκληρωμένο σχέδιο αντιμετώπισης της όχλησης – ρύπανσης που δημιουργείται από τον κύκλο εργασιών ελαιοτριβείων και πυρηνελαιουργείων.
Σε ευρεία ημερίδα, χθες στο αμφιθέατρο του Διοικητηρίου, παρουσία του περιφερειάρχη Πέτρου Τατούλη, ο διευθυντής Ερευνών του Δημόκριτου κ. Βασιλάκος παρουσίασε τα συμπεράσματα της μελέτης. Αυτή καταλήγει σε τεχνικές προτάσεις, αλλά και νομοθετικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν, ενώ το μεγάλο στοίχημα για τον εντολέα της μελέτης είναι η εφαρμογή τους.
Προς το παρόν, αυτό που έχει να δώσει η μελέτη είναι ότι τεκμηριωμένα πλέον επιστημονικά υπάρχει πρόβλημα από τη λειτουργία των πυρηνελαιουργείων. Οι μετρήσεις έχουν δείξει υπερβάσεις των ορίων σε μεγάλο βαθμό και με την περιοχή της Σκάλας να είναι αυτή που πλήττεται περισσότερο.
Αναπάντητο, ωστόσο, παραμένει το ερώτημα, πόσο αυτό επηρεάζει την υγεία των κατοίκων, κάτι που μόνο μιαν άλλη μελέτη θα μπορούσε να απαντήσει.
Επίσης, το όλο εγχείρημα πρέπει να αποδείξει ότι οι προτάσεις της μελέτης είναι ρεαλιστικές και θα εφαρμοστούν με συγκεκριμένο τρόπο, ενώ παραμένει ερωτηματικό πώς θα προωθηθούν οι νομοθετικές αλλαγές.
Διαβούλευση
Στην παρουσίαση χθες, εκτός από τον περιφερειάρχη, παρευρέθησαν εκπρόσωπος του υπουργείου Περιβάλλοντος, οι θεματικοί αντιπεριφερειάρχες Ντίνα Νικολάκου και Περικλής Μαντάς, ο δήμαρχος Οιχαλίας Αριστείδης Σταθόπουλος και ο αντιδήμαρχος Μεσσήνης κ. Γεωργακόπουλος, ενώ επισημάνθηκε η απουσία εκπροσώπου του Δήμου Καλαμάτας. Επίσης, παρευρέθη ο επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας Μανώλης Μάκαρης, οι περιφερειακοί σύμβουλοι Παναγιώτης Αλευράς και Νίκος Πατσαρίνος, ο πρόεδρος της Αναπτυξιακής Εταιρείας Γιάννης Αργυράκης, αυτοδιοικητικοί, ελαιοτριβείς και πυρηνελαιουργοί.
Ανοίγοντας την παρουσίαση η αντιπεριφερειάρχης Μεσσηνίας, Ελένη Αλειφέρη, επισήμανε το ενδιαφέρον της Περιφέρειας να λύσει ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της περιοχής. Σημείωσε ότι από τη χθεσινή παρουσίασή της και για ένα μήνα η μελέτη τίθεται σε διαβούλευση, ενώ είναι αναρτημένη στην ιστοσελίδα της Περιφέρειας, για να μπορεί όποιος θέλει να κάνει παρατηρήσεις και προτάσεις. Στη συνέχεια θα γίνει επεξεργασία όλου του υλικού και επί του τελικού κειμένου θα ληφθούν πρωτοβουλίες από την Περιφέρεια.
Τόνισε, τέλος, ότι ο στόχος της μελέτης δεν είναι κατασταλτικός, αλλά να αναδείξει το μέγεθος του προβλήματος.
Από την πλευρά του, ο περιφερειάρχης αναφέρθηκε στα όσα είχαν συμβεί τα προηγούμενα χρόνια, σημειώνοντας πως είναι αναγκαιότητα η επίλυση του προβλήματος που ταλαιπωρεί τους κατοίκους. Παρατήρησε πως από καμία άλλη Περιφέρεια δεν έχει αναληφθεί τέτοια πρωτοβουλία και να έχει αυτή τη στιγμή ένα μοντέλο διαχείρισης στα χέρια της. Κατέληξε λέγοντας ότι η μελέτη προβλέπει βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα μέτρα, αλλά και νομοθετικές πρωτοβουλίες για τα τεράστια νομοθετικά κενά που υπάρχουν.
«Να εφαρμόσουν την ΑΕΠΟ»
Ως τολμηρή χαρακτήρισε την απόφαση να γίνει αυτή η μελέτη η κα Νικολάκου και ευχήθηκε να είναι η αρχή μιας νέας πορείας για την επίλυση του προβλήματος.
Από την πλευρά του, ο κ. Μαντάς σημείωσε ότι η βασική δουλειά ξεκινά με την ολοκλήρωση της μελέτης και εξέφρασε τη βεβαιότητά του ότι το Περιφερειακό Συμβούλιο θα δώσει όλες του τις δυνάμεις για την υλοποίησή της.
Ο κ. Μάκαρης, με την ιδιότητα και του καρδιολόγου, είπε ότι υπάρχουν αυξημένα περιστατικά με αναπνευστικά προβλήματα από την περιοχή και αυτό το αντιμετωπίζουν στο νοσοκομείο, ενώ παρατήρησε πως πρέπει να υπάρξει κλινική μελέτη για τις επιπτώσεις στην υγεία. Επίσης, αναρωτήθηκε γιατί δε συμπεριλήφθηκε στις μετρήσεις και η περιοχή της Καλαμάτας.
Καίρια ήταν η παρέμβαση της συμβούλου της ΕΤΒΑ κας Καραβασίλη, η οποία τους υπενθύμισε ότι μόνο το υπουργείο νομοθετεί και πως η μελέτη στην ουσία τεκμηριώνει τα όσα αναφέρονταν τόσο καιρό. Υπογράμμισε ότι μια επιχείρηση δύσκολα θα συμμορφωθεί σε κάποιες απαιτήσεις, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο κρίσης που διανύουμε, και τόνισε πως αν υπάρξει συνεργασία και αν και οι 5 μονάδες που λειτουργούν εφαρμόσουν και τηρήσουν την ΑΕΠΟ που έχει η κάθε μία, τότε θα υπάρξουν θετικά αποτελέσματα σημαντικής βελτίωσης της κατάστασης.
Υπερβάσεις ορίων
Παίρνοντας το λόγο για την παρουσίαση ο κ. Βασιλάκος του Δημόκριτου, σημείωσε αρχικά ότι είναι η πρώτη μελέτη τέτοιου είδους που γίνεται στην Ελλάδα και σε μια περιοχή που θεωρείται «ιδανική» από άποψη αντικειμένου.
Οι μετρήσεις έγιναν ενδεικτικά σε δύο καμινάδες πυρηνελαιουργείων σε ό,τι αφορά τις εκπομπές αέριων ρύπων. Οι εκπομπές των TSP υπερβαίνουν τις οριακές τιμές ατμοσφαιρικών εκπομπών και στα δύο πυρηνελαιουργεία. Στο ένα η συγκέντρωση υπερβαίνει κατά 982% το όριο που προβλέπεται από την υφιστάμενη νομοθεσία και στο δεύτερο υπερβαίνει κατά 507% το όριο. Οι υπερβάσεις αυτές δικαιολογούν σε μεγάλο βαθμό την περιβαλλοντική επιβάρυνση της παρακείμενης περιοχής.
Σύμφωνα με τη μελέτη, πιθανότερη αιτία των παραπάνω υπερβάσεων αποτελεί η μη λειτουργία ή δυσλειτουργία ή ο ανεπαρκής σχεδιασμός των αντιρρυπαντικών συστημάτων των εργοστασίων (κυκλωνικά συστήματα).
Υψηλές είναι και οι τιμές υγρασίας, ενώ καταγράφηκαν αυξημένες τιμές CO και στα δύο πυρηνελαιουργεία, οι οποίες οφείλονται στην ατελή καύση του πυρηνόξυλου.
Σε ό,τι αφορά τα ύδατα, έγιναν μετρήσεις στη Μαυροζούμενα και στο δίκτυο ομβρίων υδάτων στη ΒΙΠΕ Μελιγαλά. Τα αποτελέσματα έδωσαν υψηλές τιμές, με τη μεγαλύτερη επιβάρυνση στο δίκτυο ομβρίων. Ωστόσο, ο κ. Βασιλάκος παρατήρησε ότι τα όρια για τις μετρήσεις είχαν τεθεί πριν από 30 χρόνια και χρήζουν αναθεώρησης.
Αιωρούμενα σωματίδια
Σε ό,τι αφορά τα αιωρούμενα σωματίδια, η υψηλότερη ημερήσια συγκέντρωση καταγράφεται ως επί το πλείστον στη Σκάλα και ακολουθούν ο Μελιγαλάς και η Μεσσήνη, όπου είχε εγκατασταθεί σταθμός μέτρησης. Κατά τη χειμερινή δε περίοδο, το 27% των ημερήσιων καταγραφών έδειξε υπερβάση στην περιοχή της Σκάλας. Ο δε αρωματικός υδρογονάνθρακας “benzo(a)pyrene” ανιχνεύτηκε και στις τρεις περιοχές το χειμώνα.
Οι συγκεντρώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων παρουσιάζονται υψηλότερες τη χειμερινή περίοδο συγκριτικά με την καλοκαιρινή και στους τρεις σταθμούς.
Σε ό,τι αφορά τις οσμές, οι κατοικημένες περιοχές που φαίνονται να επηρεάζονται περισσότερο είναι αυτές που βρίσκονται μεταξύ του ορεινού όγκου Ταϋγέτου και του ορεινού όγκου Ιθώμης, από το Σολάκι έως την Ανάληψη και περιφερειακά της Καλαμάτας.
Τέλος, ο κ. Βασιλάκος τόνισε ότι ένα από τα συμπεράσματα της μελέτης είναι πως η περιοχή είναι κορεσμένη από εγκαταστάσεις τέτοιας δραστηριότητας.
Παρατηρήθηκε ακόμα ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα για τη βελτίωση της ποιότητας της ατμόσφαιρας της περιοχής. Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να εστιάσουν στη βελτιστοποίηση των συστημάτων ξήρανσης και αντιρρυπαντικών τεχνολογιών των πυρηνελαιουργείων, στην ελαχιστοποίηση της ποσότητας υγρασίας της υπό επεξεργασία βιομάζας και στην επεξεργασία ποσότητας βιομάζας σύμφωνα με τη δυναμικότητα του κάθε εργοστασίου.
Τέλος, η εγκατάσταση ενός μόνιμου σταθμού μέτρησης ποιότητας της ατμόσφαιρας στην ευρύτερη περιοχή θα συμβάλει στην καλύτερη παρακολούθηση της διακύμανσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και στην ταχύτερη απόκριση των Αρχών σε πιθανές υπερβάσεις των θεσμοθετημένων ορίων.
Ελάττωση περιόδου λειτουργίας
Ακολούθως, ο κ. Βασιλάκος είπε ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία που υπάρχουν από τις υπηρεσίες και λαμβάνοντας υπόψη τη συνολική δυναμικότητα ξήρανσης των πυρηνελαιουργείων, προκύπτει ότι για την ξήρανση της συνολικής ποσότητας ελαιοπυρήνα χρειάζονται 101 ημέρες.
«Λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πυρηνελαιουργεία αρχίζουν την παραγωγική τους διαδικασία στις 10 Νοεμβρίου, ο χρόνος των 101 ημερών εξαντλείται στα τέλη Φεβρουαρίου, συνυπολογίζοντας και τυχόν μέγιστες συγκεντρώσεις από τη μη γραμμική ροή ελαιοπυρήνα στα πυρηνελαιουργεία και συσσώρευση αυτού στην κορύφωση της ελαιοδιακομιδής. Προτείνεται, λοιπόν, ελάττωση της περιόδου λειτουργίας των πυρηνελαιουργείων με νομοθετική ρύθμιση από τις αρμόδιες αρχές, ώστε να μη λαμβάνουν ελαιοπυρήνα παραπάνω από τη δυναμικότητά τους, γεγονός που οδηγεί στη συσσώρευση και αποθήκευση σε ακατάλληλους χώρους των εργοστασίων, με επακόλουθο την έκλυση δυσάρεστων οσμών», προτείνεται από το Δημόκριτο.
Ακολούθως στη μελέτη αναφέρεται ότι για την επεξεργασία των αέριων εκπομπών χρησιμοποιούνται: Κυκλωνικά συστήματα, Πλυντρίδες, Συμπυκνωτές, Φίλτρα (ηλεκτρόφιλτρα, βιόφιλτρα) και Ξήρανση ελαιοπυρήνα από αέρια προερχόμενα από μονάδα αεριοποίησης (biomass gasification).
Για την αντιμετώπιση των οσμών προτείνεται:
-Η αποθήκευση ελαίων σε ειδικούς χώρους (π.χ. σιλό, καλάθια, διάτρητα κουτιά), αλλά όχι για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η μακρόχρονη παραμονή είναι δυνατόν να επιφέρει και αύξηση της οξύτητας του παραγόμενου ελαιολάδου
-Η αποθήκευση του παραγόμενου ελαιοπυρήνα σε στεγασμένους χώρους με επαρκή αερισμό και προστασία από τη βροχή
-Ο ψεκασμός στα καυσαέρια των ξηραντηρίων ειδικών ενεργών βιοαποδομήσιμων ουσιών (αντιοσμητικές ουσίες)
-Η χημική εξουδετέρωση των οσμών
-Η αποφυγή χρησιμοποίησης ελαιοπυρήνα ο οποίος έχει αποθηκευτεί πάνω από 5 ημέρες στο εργοστάσιο ή πυρήνα επί του οποίου παρατηρείται έναρξη εμφανών ζυμώσεων
-Ο διαχωρισμός της ελαιόσαρκας από το ξυλώδες μέρος του πυρηνόξυλου. Χρήση μόνο του ξυλώδους μέρους ως καύσιμης ύλης στο πυρηνελαιουργείο.
Εκτός από τα παραπάνω μέτρα και τεχνολογίες που περιγράφονται, προτείνονται και κάποια γενικά μέτρα και τεχνικές μείωσης της ρύπανσης.
Αυτά είναι:
-Εκπαίδευση του προσωπικού σχετικά με την πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης
-Βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας των εστιών καύσης και τακτική συντήρηση και παρακολούθηση της καλής λειτουργίας τους. Έλεγχος και συντήρηση του εξοπλισμού
-Παρακολούθηση ποιότητας αερίων εκπομπών. Τήρηση ειδικού βιβλίου. Εξειδικευμένοι έλεγχοι από Περιφέρεια και Υπουργείο
-Ανίχνευση και πρόληψη διαρροών
-Περιμετρική δεντροφύτευση κατάλληλης πυκνότητας στο οικόπεδο του εργοστασίου
-Επεξεργασία ελαιοπυρήνα κατάλληλης υγρασίας και ποσότητας και όχι μεγαλύτερης από την προβλεπόμενη, για την αποφυγή των έντονων εκνεφώσεων που παρατηρούνται στις καμινάδες των πυρηνελαιουργείων, αλλά και των έντονων οσμών που προκαλούνται από τη μακροχρόνια παραμονή πλεονάζουσας ποσότητας ελαιοπυρήνα στις εγκαταστάσεις των πυρηνελαιουργείων.
Για την επεξεργασία των υγρών αποβλήτων προτείνονται οι παρακάτω μεθοδολογίες:
-Βιολογική επεξεργασία και μετατροπή των υγρών αποβλήτων σε βιολίπασμα
-Αντίδραση Fenton
-Ηλεκτροχημική κροκίδωση ή ηλεκτροκροκίδωση
-Σύστημα MBΒR (Moving Bed Biofilm Reactor).
Νομοθετικές προτάσεις
Τέλος, η μελέτη περιλαμβάνει τις εξής ενδεικτικές νομοθετικές προτάσεις:
-Η διάθεση ανεπεξέργαστων αποβλήτων/υγρών αποβλήτων στο περιβάλλον θα πρέπει να απαγορευτεί αυστηρά
-Τα υγρά απόβλητα θα πρέπει να υφίστανται επεξεργασία πριν από οποιαδήποτε διάθεση σε υδατικά συστήματα και θα πρέπει να καθοριστούν ειδικές οριακές τιμές εκπομπών ρύπων σε υδάτινους φορείς, κυρίως για τις φαινόλες, αλλά και τα BOD, COD και λίπη-έλαια
-Τα απόβλητα θα πρέπει να αναλύονται ως προς τα φυσικοχημικά χαρακτηριστικά τους, όπως για παράδειγμα: φυτοτοξικότητα, τοξικότητα, αλλά και να καθοριστούν πρότυπες διαδικασίες δειγματοληψίας και ανάλυσης
-Στην περίπτωση που χρησιμοποιούνται δεξαμενές εξάτμισης θα πρέπει κατ’ ελάχιστον να είναι στεγανές
-Θα πρέπει να προωθηθεί, αν όχι επιβληθεί, η επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων αποβλήτων στην άρδευση γεωργικών εκτάσεων, με ταυτόχρονη ανάπτυξη κατευθυντήριων οδηγιών, με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας
-Τα υγρά απόβλητα των ελαιουργείων, αν δεν μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν από τα ελαιοτριβεία, θα πρέπει να προωθούνται σε αδειοδοτημένους φορείς για περαιτέρω επεξεργασία
-Τα στερεά απόβλητα της επεξεργασίας του ελαιολάδου (ελαιοπυρήνας) θα πρέπει να συγκεντρώνονται σε κλειστά στέγαστρα και εντός 2 ημερών να οδηγούνται για περαιτέρω επεξεργασία στα πυρηνελαιουργεία
-Εκπαίδευση του προσωπικού σχετικά με την πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης
-Βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας των εστιών καύσης και τακτική συντήρηση και παρακολούθηση της καλής λειτουργίας τους από διαπιστευμένους φορείς
-Παρακολούθηση ποιότητας αερίων εκπομπών-Τήρηση ειδικού βιβλίου. Χρήση εξοπλισμού μετρήσεων αέριων ρύπων όπως προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία και κατελάχιστον για αιωρούμενα σωματίδια (ΡΜ), TVOCS για τον υπολογισμό του ολικού οργανικού άνθρακα
-Θεσμοθέτηση και εφαρμογή των ορίων για τους αέριους ρύπους σύμφωνα με την κείμενη νέα νομοθεσία
-Έλεγχος και συντήρηση του εξοπλισμού. Ανίχνευση και πρόληψη διαρροών
-Αποφυγή χρησιμοποίησης ελαιοπυρήνα ο οποίος έχει αποθηκευτεί πάνω από 5 ημέρες στο εργοστάσιο ή πυρήνα επί του οποίου παρατηρείται έναρξη εμφανών ζυμώσεων
-Μέτρηση και καθορισμός ορίων συγκεκριμένων φυσικοχημικών παραμέτρων ελαιοπυρήνα που θα αποδεικνύουν την παλαιότητα
-Άμεση επεξεργασία του προσκομιζόμενου ελαιοπυρήνα των ελαιοτριβείων από τα πυρηνελαιουργεία
-Αποθήκευση του νωπού ελαιοπυρήνα σε ειδικά στεγασμένο και τσιμεντοστρωμένο χώρο με επαρκή αερισμό. Έλεγχος των αποθηκευτικών χώρων σε συνδυασμό με την ημερήσια δυναμικότητα επεξεργασίας ελαιοπυρήνα κάθε πυρηνελαιουργείου
-Καθορισμός υγρασίας προσκομιζόμενου ελαιοπυρήνα και μέτρηση υγρασίας για την αποδοχή ή μη στις εγκαταστάσεις του πυρηνελαιουργείου για περαιτέρω επεξεργασία
-Η θερμοκρασία εισόδου των καυσαερίων στα ξηραντήρια δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 400οC. Έλεγχος της θερμοκρασίας με απομακρυσμένο σύστημα καταγραφής (online monitoring system) από τις αρμόδιες αρχές
-Διαχωρισμός της ελαιόσαρκας από το ξυλώδες μέρος του πυρηνόξυλου
-Χρήση μόνο του ξυλώδους μέρους ως καύσιμη ύλη στο εργοστάσιο. Με το μέτρο αυτό αποφεύγεται η καύση της ελαιώδους σάρκας του πυρηνόξυλου, στην οποία οφείλεται σημαντικό μέρος των εκλυόμενων οσμών.
-Συστήματα απόσμυσης και μείωσης των οσμών (βιόφιλτρα, πλυντρίδες, συμπυκνωτές, χημική εξουδετέρωση οσμών κ.α)
-Θεσμοθέτηση της διάρκειας λειτουργίας όλων των πυρηνελαιουργείων σύμφωνα με τη συνολική ετήσια μέγιστη παραγωγή και τη συνολική δυναμικότητα των πυρηνελαιουργείων. Αυτό για την ΠΕ Μεσσηνίας αντιστοιχεί σε 101 ημέρες.
Της Βίκυς Βετουλάκη
Σε ευρεία ημερίδα, χθες στο αμφιθέατρο του Διοικητηρίου, παρουσία του περιφερειάρχη Πέτρου Τατούλη, ο διευθυντής Ερευνών του Δημόκριτου κ. Βασιλάκος παρουσίασε τα συμπεράσματα της μελέτης. Αυτή καταλήγει σε τεχνικές προτάσεις, αλλά και νομοθετικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν, ενώ το μεγάλο στοίχημα για τον εντολέα της μελέτης είναι η εφαρμογή τους.
Προς το παρόν, αυτό που έχει να δώσει η μελέτη είναι ότι τεκμηριωμένα πλέον επιστημονικά υπάρχει πρόβλημα από τη λειτουργία των πυρηνελαιουργείων. Οι μετρήσεις έχουν δείξει υπερβάσεις των ορίων σε μεγάλο βαθμό και με την περιοχή της Σκάλας να είναι αυτή που πλήττεται περισσότερο.
Αναπάντητο, ωστόσο, παραμένει το ερώτημα, πόσο αυτό επηρεάζει την υγεία των κατοίκων, κάτι που μόνο μιαν άλλη μελέτη θα μπορούσε να απαντήσει.
Επίσης, το όλο εγχείρημα πρέπει να αποδείξει ότι οι προτάσεις της μελέτης είναι ρεαλιστικές και θα εφαρμοστούν με συγκεκριμένο τρόπο, ενώ παραμένει ερωτηματικό πώς θα προωθηθούν οι νομοθετικές αλλαγές.
Διαβούλευση
Στην παρουσίαση χθες, εκτός από τον περιφερειάρχη, παρευρέθησαν εκπρόσωπος του υπουργείου Περιβάλλοντος, οι θεματικοί αντιπεριφερειάρχες Ντίνα Νικολάκου και Περικλής Μαντάς, ο δήμαρχος Οιχαλίας Αριστείδης Σταθόπουλος και ο αντιδήμαρχος Μεσσήνης κ. Γεωργακόπουλος, ενώ επισημάνθηκε η απουσία εκπροσώπου του Δήμου Καλαμάτας. Επίσης, παρευρέθη ο επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας Μανώλης Μάκαρης, οι περιφερειακοί σύμβουλοι Παναγιώτης Αλευράς και Νίκος Πατσαρίνος, ο πρόεδρος της Αναπτυξιακής Εταιρείας Γιάννης Αργυράκης, αυτοδιοικητικοί, ελαιοτριβείς και πυρηνελαιουργοί.
Ανοίγοντας την παρουσίαση η αντιπεριφερειάρχης Μεσσηνίας, Ελένη Αλειφέρη, επισήμανε το ενδιαφέρον της Περιφέρειας να λύσει ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της περιοχής. Σημείωσε ότι από τη χθεσινή παρουσίασή της και για ένα μήνα η μελέτη τίθεται σε διαβούλευση, ενώ είναι αναρτημένη στην ιστοσελίδα της Περιφέρειας, για να μπορεί όποιος θέλει να κάνει παρατηρήσεις και προτάσεις. Στη συνέχεια θα γίνει επεξεργασία όλου του υλικού και επί του τελικού κειμένου θα ληφθούν πρωτοβουλίες από την Περιφέρεια.
Τόνισε, τέλος, ότι ο στόχος της μελέτης δεν είναι κατασταλτικός, αλλά να αναδείξει το μέγεθος του προβλήματος.
Από την πλευρά του, ο περιφερειάρχης αναφέρθηκε στα όσα είχαν συμβεί τα προηγούμενα χρόνια, σημειώνοντας πως είναι αναγκαιότητα η επίλυση του προβλήματος που ταλαιπωρεί τους κατοίκους. Παρατήρησε πως από καμία άλλη Περιφέρεια δεν έχει αναληφθεί τέτοια πρωτοβουλία και να έχει αυτή τη στιγμή ένα μοντέλο διαχείρισης στα χέρια της. Κατέληξε λέγοντας ότι η μελέτη προβλέπει βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα μέτρα, αλλά και νομοθετικές πρωτοβουλίες για τα τεράστια νομοθετικά κενά που υπάρχουν.
«Να εφαρμόσουν την ΑΕΠΟ»
Ως τολμηρή χαρακτήρισε την απόφαση να γίνει αυτή η μελέτη η κα Νικολάκου και ευχήθηκε να είναι η αρχή μιας νέας πορείας για την επίλυση του προβλήματος.
Από την πλευρά του, ο κ. Μαντάς σημείωσε ότι η βασική δουλειά ξεκινά με την ολοκλήρωση της μελέτης και εξέφρασε τη βεβαιότητά του ότι το Περιφερειακό Συμβούλιο θα δώσει όλες του τις δυνάμεις για την υλοποίησή της.
Ο κ. Μάκαρης, με την ιδιότητα και του καρδιολόγου, είπε ότι υπάρχουν αυξημένα περιστατικά με αναπνευστικά προβλήματα από την περιοχή και αυτό το αντιμετωπίζουν στο νοσοκομείο, ενώ παρατήρησε πως πρέπει να υπάρξει κλινική μελέτη για τις επιπτώσεις στην υγεία. Επίσης, αναρωτήθηκε γιατί δε συμπεριλήφθηκε στις μετρήσεις και η περιοχή της Καλαμάτας.
Καίρια ήταν η παρέμβαση της συμβούλου της ΕΤΒΑ κας Καραβασίλη, η οποία τους υπενθύμισε ότι μόνο το υπουργείο νομοθετεί και πως η μελέτη στην ουσία τεκμηριώνει τα όσα αναφέρονταν τόσο καιρό. Υπογράμμισε ότι μια επιχείρηση δύσκολα θα συμμορφωθεί σε κάποιες απαιτήσεις, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο κρίσης που διανύουμε, και τόνισε πως αν υπάρξει συνεργασία και αν και οι 5 μονάδες που λειτουργούν εφαρμόσουν και τηρήσουν την ΑΕΠΟ που έχει η κάθε μία, τότε θα υπάρξουν θετικά αποτελέσματα σημαντικής βελτίωσης της κατάστασης.
Υπερβάσεις ορίων
Παίρνοντας το λόγο για την παρουσίαση ο κ. Βασιλάκος του Δημόκριτου, σημείωσε αρχικά ότι είναι η πρώτη μελέτη τέτοιου είδους που γίνεται στην Ελλάδα και σε μια περιοχή που θεωρείται «ιδανική» από άποψη αντικειμένου.
Οι μετρήσεις έγιναν ενδεικτικά σε δύο καμινάδες πυρηνελαιουργείων σε ό,τι αφορά τις εκπομπές αέριων ρύπων. Οι εκπομπές των TSP υπερβαίνουν τις οριακές τιμές ατμοσφαιρικών εκπομπών και στα δύο πυρηνελαιουργεία. Στο ένα η συγκέντρωση υπερβαίνει κατά 982% το όριο που προβλέπεται από την υφιστάμενη νομοθεσία και στο δεύτερο υπερβαίνει κατά 507% το όριο. Οι υπερβάσεις αυτές δικαιολογούν σε μεγάλο βαθμό την περιβαλλοντική επιβάρυνση της παρακείμενης περιοχής.
Σύμφωνα με τη μελέτη, πιθανότερη αιτία των παραπάνω υπερβάσεων αποτελεί η μη λειτουργία ή δυσλειτουργία ή ο ανεπαρκής σχεδιασμός των αντιρρυπαντικών συστημάτων των εργοστασίων (κυκλωνικά συστήματα).
Υψηλές είναι και οι τιμές υγρασίας, ενώ καταγράφηκαν αυξημένες τιμές CO και στα δύο πυρηνελαιουργεία, οι οποίες οφείλονται στην ατελή καύση του πυρηνόξυλου.
Σε ό,τι αφορά τα ύδατα, έγιναν μετρήσεις στη Μαυροζούμενα και στο δίκτυο ομβρίων υδάτων στη ΒΙΠΕ Μελιγαλά. Τα αποτελέσματα έδωσαν υψηλές τιμές, με τη μεγαλύτερη επιβάρυνση στο δίκτυο ομβρίων. Ωστόσο, ο κ. Βασιλάκος παρατήρησε ότι τα όρια για τις μετρήσεις είχαν τεθεί πριν από 30 χρόνια και χρήζουν αναθεώρησης.
Αιωρούμενα σωματίδια
Σε ό,τι αφορά τα αιωρούμενα σωματίδια, η υψηλότερη ημερήσια συγκέντρωση καταγράφεται ως επί το πλείστον στη Σκάλα και ακολουθούν ο Μελιγαλάς και η Μεσσήνη, όπου είχε εγκατασταθεί σταθμός μέτρησης. Κατά τη χειμερινή δε περίοδο, το 27% των ημερήσιων καταγραφών έδειξε υπερβάση στην περιοχή της Σκάλας. Ο δε αρωματικός υδρογονάνθρακας “benzo(a)pyrene” ανιχνεύτηκε και στις τρεις περιοχές το χειμώνα.
Οι συγκεντρώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων παρουσιάζονται υψηλότερες τη χειμερινή περίοδο συγκριτικά με την καλοκαιρινή και στους τρεις σταθμούς.
Σε ό,τι αφορά τις οσμές, οι κατοικημένες περιοχές που φαίνονται να επηρεάζονται περισσότερο είναι αυτές που βρίσκονται μεταξύ του ορεινού όγκου Ταϋγέτου και του ορεινού όγκου Ιθώμης, από το Σολάκι έως την Ανάληψη και περιφερειακά της Καλαμάτας.
Τέλος, ο κ. Βασιλάκος τόνισε ότι ένα από τα συμπεράσματα της μελέτης είναι πως η περιοχή είναι κορεσμένη από εγκαταστάσεις τέτοιας δραστηριότητας.
Παρατηρήθηκε ακόμα ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα για τη βελτίωση της ποιότητας της ατμόσφαιρας της περιοχής. Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να εστιάσουν στη βελτιστοποίηση των συστημάτων ξήρανσης και αντιρρυπαντικών τεχνολογιών των πυρηνελαιουργείων, στην ελαχιστοποίηση της ποσότητας υγρασίας της υπό επεξεργασία βιομάζας και στην επεξεργασία ποσότητας βιομάζας σύμφωνα με τη δυναμικότητα του κάθε εργοστασίου.
Τέλος, η εγκατάσταση ενός μόνιμου σταθμού μέτρησης ποιότητας της ατμόσφαιρας στην ευρύτερη περιοχή θα συμβάλει στην καλύτερη παρακολούθηση της διακύμανσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και στην ταχύτερη απόκριση των Αρχών σε πιθανές υπερβάσεις των θεσμοθετημένων ορίων.
Ελάττωση περιόδου λειτουργίας
Ακολούθως, ο κ. Βασιλάκος είπε ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία που υπάρχουν από τις υπηρεσίες και λαμβάνοντας υπόψη τη συνολική δυναμικότητα ξήρανσης των πυρηνελαιουργείων, προκύπτει ότι για την ξήρανση της συνολικής ποσότητας ελαιοπυρήνα χρειάζονται 101 ημέρες.
«Λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πυρηνελαιουργεία αρχίζουν την παραγωγική τους διαδικασία στις 10 Νοεμβρίου, ο χρόνος των 101 ημερών εξαντλείται στα τέλη Φεβρουαρίου, συνυπολογίζοντας και τυχόν μέγιστες συγκεντρώσεις από τη μη γραμμική ροή ελαιοπυρήνα στα πυρηνελαιουργεία και συσσώρευση αυτού στην κορύφωση της ελαιοδιακομιδής. Προτείνεται, λοιπόν, ελάττωση της περιόδου λειτουργίας των πυρηνελαιουργείων με νομοθετική ρύθμιση από τις αρμόδιες αρχές, ώστε να μη λαμβάνουν ελαιοπυρήνα παραπάνω από τη δυναμικότητά τους, γεγονός που οδηγεί στη συσσώρευση και αποθήκευση σε ακατάλληλους χώρους των εργοστασίων, με επακόλουθο την έκλυση δυσάρεστων οσμών», προτείνεται από το Δημόκριτο.
Ακολούθως στη μελέτη αναφέρεται ότι για την επεξεργασία των αέριων εκπομπών χρησιμοποιούνται: Κυκλωνικά συστήματα, Πλυντρίδες, Συμπυκνωτές, Φίλτρα (ηλεκτρόφιλτρα, βιόφιλτρα) και Ξήρανση ελαιοπυρήνα από αέρια προερχόμενα από μονάδα αεριοποίησης (biomass gasification).
Για την αντιμετώπιση των οσμών προτείνεται:
-Η αποθήκευση ελαίων σε ειδικούς χώρους (π.χ. σιλό, καλάθια, διάτρητα κουτιά), αλλά όχι για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η μακρόχρονη παραμονή είναι δυνατόν να επιφέρει και αύξηση της οξύτητας του παραγόμενου ελαιολάδου
-Η αποθήκευση του παραγόμενου ελαιοπυρήνα σε στεγασμένους χώρους με επαρκή αερισμό και προστασία από τη βροχή
-Ο ψεκασμός στα καυσαέρια των ξηραντηρίων ειδικών ενεργών βιοαποδομήσιμων ουσιών (αντιοσμητικές ουσίες)
-Η χημική εξουδετέρωση των οσμών
-Η αποφυγή χρησιμοποίησης ελαιοπυρήνα ο οποίος έχει αποθηκευτεί πάνω από 5 ημέρες στο εργοστάσιο ή πυρήνα επί του οποίου παρατηρείται έναρξη εμφανών ζυμώσεων
-Ο διαχωρισμός της ελαιόσαρκας από το ξυλώδες μέρος του πυρηνόξυλου. Χρήση μόνο του ξυλώδους μέρους ως καύσιμης ύλης στο πυρηνελαιουργείο.
Εκτός από τα παραπάνω μέτρα και τεχνολογίες που περιγράφονται, προτείνονται και κάποια γενικά μέτρα και τεχνικές μείωσης της ρύπανσης.
Αυτά είναι:
-Εκπαίδευση του προσωπικού σχετικά με την πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης
-Βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας των εστιών καύσης και τακτική συντήρηση και παρακολούθηση της καλής λειτουργίας τους. Έλεγχος και συντήρηση του εξοπλισμού
-Παρακολούθηση ποιότητας αερίων εκπομπών. Τήρηση ειδικού βιβλίου. Εξειδικευμένοι έλεγχοι από Περιφέρεια και Υπουργείο
-Ανίχνευση και πρόληψη διαρροών
-Περιμετρική δεντροφύτευση κατάλληλης πυκνότητας στο οικόπεδο του εργοστασίου
-Επεξεργασία ελαιοπυρήνα κατάλληλης υγρασίας και ποσότητας και όχι μεγαλύτερης από την προβλεπόμενη, για την αποφυγή των έντονων εκνεφώσεων που παρατηρούνται στις καμινάδες των πυρηνελαιουργείων, αλλά και των έντονων οσμών που προκαλούνται από τη μακροχρόνια παραμονή πλεονάζουσας ποσότητας ελαιοπυρήνα στις εγκαταστάσεις των πυρηνελαιουργείων.
Για την επεξεργασία των υγρών αποβλήτων προτείνονται οι παρακάτω μεθοδολογίες:
-Βιολογική επεξεργασία και μετατροπή των υγρών αποβλήτων σε βιολίπασμα
-Αντίδραση Fenton
-Ηλεκτροχημική κροκίδωση ή ηλεκτροκροκίδωση
-Σύστημα MBΒR (Moving Bed Biofilm Reactor).
Νομοθετικές προτάσεις
Τέλος, η μελέτη περιλαμβάνει τις εξής ενδεικτικές νομοθετικές προτάσεις:
-Η διάθεση ανεπεξέργαστων αποβλήτων/υγρών αποβλήτων στο περιβάλλον θα πρέπει να απαγορευτεί αυστηρά
-Τα υγρά απόβλητα θα πρέπει να υφίστανται επεξεργασία πριν από οποιαδήποτε διάθεση σε υδατικά συστήματα και θα πρέπει να καθοριστούν ειδικές οριακές τιμές εκπομπών ρύπων σε υδάτινους φορείς, κυρίως για τις φαινόλες, αλλά και τα BOD, COD και λίπη-έλαια
-Τα απόβλητα θα πρέπει να αναλύονται ως προς τα φυσικοχημικά χαρακτηριστικά τους, όπως για παράδειγμα: φυτοτοξικότητα, τοξικότητα, αλλά και να καθοριστούν πρότυπες διαδικασίες δειγματοληψίας και ανάλυσης
-Στην περίπτωση που χρησιμοποιούνται δεξαμενές εξάτμισης θα πρέπει κατ’ ελάχιστον να είναι στεγανές
-Θα πρέπει να προωθηθεί, αν όχι επιβληθεί, η επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων αποβλήτων στην άρδευση γεωργικών εκτάσεων, με ταυτόχρονη ανάπτυξη κατευθυντήριων οδηγιών, με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας
-Τα υγρά απόβλητα των ελαιουργείων, αν δεν μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν από τα ελαιοτριβεία, θα πρέπει να προωθούνται σε αδειοδοτημένους φορείς για περαιτέρω επεξεργασία
-Τα στερεά απόβλητα της επεξεργασίας του ελαιολάδου (ελαιοπυρήνας) θα πρέπει να συγκεντρώνονται σε κλειστά στέγαστρα και εντός 2 ημερών να οδηγούνται για περαιτέρω επεξεργασία στα πυρηνελαιουργεία
-Εκπαίδευση του προσωπικού σχετικά με την πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης
-Βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας των εστιών καύσης και τακτική συντήρηση και παρακολούθηση της καλής λειτουργίας τους από διαπιστευμένους φορείς
-Παρακολούθηση ποιότητας αερίων εκπομπών-Τήρηση ειδικού βιβλίου. Χρήση εξοπλισμού μετρήσεων αέριων ρύπων όπως προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία και κατελάχιστον για αιωρούμενα σωματίδια (ΡΜ), TVOCS για τον υπολογισμό του ολικού οργανικού άνθρακα
-Θεσμοθέτηση και εφαρμογή των ορίων για τους αέριους ρύπους σύμφωνα με την κείμενη νέα νομοθεσία
-Έλεγχος και συντήρηση του εξοπλισμού. Ανίχνευση και πρόληψη διαρροών
-Αποφυγή χρησιμοποίησης ελαιοπυρήνα ο οποίος έχει αποθηκευτεί πάνω από 5 ημέρες στο εργοστάσιο ή πυρήνα επί του οποίου παρατηρείται έναρξη εμφανών ζυμώσεων
-Μέτρηση και καθορισμός ορίων συγκεκριμένων φυσικοχημικών παραμέτρων ελαιοπυρήνα που θα αποδεικνύουν την παλαιότητα
-Άμεση επεξεργασία του προσκομιζόμενου ελαιοπυρήνα των ελαιοτριβείων από τα πυρηνελαιουργεία
-Αποθήκευση του νωπού ελαιοπυρήνα σε ειδικά στεγασμένο και τσιμεντοστρωμένο χώρο με επαρκή αερισμό. Έλεγχος των αποθηκευτικών χώρων σε συνδυασμό με την ημερήσια δυναμικότητα επεξεργασίας ελαιοπυρήνα κάθε πυρηνελαιουργείου
-Καθορισμός υγρασίας προσκομιζόμενου ελαιοπυρήνα και μέτρηση υγρασίας για την αποδοχή ή μη στις εγκαταστάσεις του πυρηνελαιουργείου για περαιτέρω επεξεργασία
-Η θερμοκρασία εισόδου των καυσαερίων στα ξηραντήρια δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 400οC. Έλεγχος της θερμοκρασίας με απομακρυσμένο σύστημα καταγραφής (online monitoring system) από τις αρμόδιες αρχές
-Διαχωρισμός της ελαιόσαρκας από το ξυλώδες μέρος του πυρηνόξυλου
-Χρήση μόνο του ξυλώδους μέρους ως καύσιμη ύλη στο εργοστάσιο. Με το μέτρο αυτό αποφεύγεται η καύση της ελαιώδους σάρκας του πυρηνόξυλου, στην οποία οφείλεται σημαντικό μέρος των εκλυόμενων οσμών.
-Συστήματα απόσμυσης και μείωσης των οσμών (βιόφιλτρα, πλυντρίδες, συμπυκνωτές, χημική εξουδετέρωση οσμών κ.α)
-Θεσμοθέτηση της διάρκειας λειτουργίας όλων των πυρηνελαιουργείων σύμφωνα με τη συνολική ετήσια μέγιστη παραγωγή και τη συνολική δυναμικότητα των πυρηνελαιουργείων. Αυτό για την ΠΕ Μεσσηνίας αντιστοιχεί σε 101 ημέρες.
Της Βίκυς Βετουλάκη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.